Նախագիծ՝ՈՒժեր-պատրաստել տեսանյութ,հղումը ուղարկել ինձ
Կրկնել․ նախորդ թեման
Դասարանում քննարկվող հարցեր.
1.Ի՞նչն են անվանում մարմնի կշիռ:
Այն ուժը, որով մարմինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է անշարժ հորիզոնական հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ:
2.Ի՞նչ բնույթի ուժ է մարմնի կշիռը:
Իր բնույթով մարմնի կշիռը առաձգականության ուժ է։
3.Ինչպե՞ս է ուղղված մարմնի կշիռը,և որտեղ է այն կիրառված
Այն ուղղված է ուղղաձիգ՝ դեպի ներքև։ Այդ ուժը հենարանի առաձգականության ուժն է, որն առաջանում է մարմնի ազդեցությամբ հենարանի դեֆորմացիայի հետևանքով։
4.Ի՞նչ բանաձևով է որոշվում մարմնի կշիռը:
5.Պարզաբանել մարմնի կշռի և ծանրության ուժի տարբերությունները:
Առօրյա կյանքում հաճախ կշիոը շփոթում են մարմնի զանգվածի հետ: Օրինակ’ կշռվելիս մեր կշիռը մեզ հայտնում են կիլոգրամներով, խանութում կատարած գնումների կշիռը որոշում են կիլոգրամներով կամ գրամներով: Բայց չէ’ որ կիլոգրամը մարմնի զանգվածի միավորն է, իսկ կշիռն ուժ է և չափ վում է նյու տո նով: Նշված ի րա վիճակներում ճիշտ է ասել «մարդու զանգվածը», «գնված ապրանքի զանգվածը» և ոչ թե կշիռը:
6.Քննարկել մարմնի զանգվածի և կշռի տարբերությունները:
Այս շփոթությունը պատահական չէ և ունի իր պատճառը: Բանն այն է, որ և զանգվածը, և կշիռը հաճախ որոշում են կշեռքով: Կշեռքն իրականում չափում է մարմնի կշիռը, սակայն եթե հավասար են մարմինների կշիռները, հավասար են նաև դրանց զանգվածները: Դա է պատճառը, որ մարդիկ հաճախ տարբերություն չեն տեսնում մարմնի զանգվածի և կշռի միջև: Ճիշտ չէ, երբ ասում են, որ, օրինակ, մարմնի կշիռը 10 կգ է: Դա նրա զանգվածն է, իսկ կշիռը’ P = 10 կգ 9,8 98 Ն:
Սովորել․Է.Ղազարյանի դասագրքից էջ72 -ից մինչև էջ 74-ը
Կրկնել նաև Ուժ:Տիեզերական ձգողության ուժ:Ծանրության ուժ:
Դասարանում քննարկվող հարցեր.
1.Ո՞ր երևույթն է կոչվում դեֆորմացիա:
Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի և չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա:
2.Դեֆորմացիայի օրինակների քննարկում
3.Ո՞ր դեֆորմացիան է կոչվում առաձգական ,որը՝պլաստիկ:Բերել օրինակներ
Եթե արտաքին ազդեցությունը վերացնելուց հետո մարմինը լրիվ վերականգնում է իր նախկին ձևն ու չափերը, դեֆորմացիան կոչվում է առաձգական, հակառակ դեպքում պլաստիկ:
Առաձգական դեֆորմացիաի օրնակներ՝ սպունգը, փուչիկը և այլն:
Այն ուժը, որը երկիրը ձգում է մարմիններին կոչվում է ծանրության ուժ:
5.Ինչպե՞ս է կախված ծանրության ուժը մարմնի զանգվածից:
Ուղիղ համեմատական է:
6.Ո՞ր ուժն են անվանում առաձգական ուժ,և ինչպե՞ս է այն ուղղված:
Այն ուժը, որը առաջանում է մարմնի վրա ազդեցության ժամանակ, որը ձգտում է վերականգնել մարմնի նախկին ձևն ու չափերը կոչվում է առաձգականության ուժ: Այն ուղղված է ազդող ուժին հակառակ:
7.Հուկի օրենքի ձևակերպում:
Առաձգական դեֆորմացիայի ժամանակ մարմնում առաջացած առաձգականության ուժն ուղիղ համեմատական է դեֆորմացիայի չափին:
8.Հուկի օրենքն արտահայտող բանաձևը
9.Ի՞նչ կառուցվածք ունի ուժաչափը:
Պարզագույն ուժաչափի
հիմնական մասը զսպանակն է, որի ստորին ծայրը վերջանում է կեռիկով: Զսպանակին ամրացված է ցուցիչ: Երբ զսպանակի կեռիկի վրա ուժ է ազդում, այն սահում է ուժաչափի հենքին ամրացված սանդղակի վրայով և ցույց է տալիս ուժի համապատասխան արժեքը: Չափման ժամանակ զսպանակը ենթարկվում է միայն առաձգական դեֆորմացիայի, ուստի ուժի ազդեցությունը դադարելուց հետո ցուցիչը վերադառնում է սկզբնական դիրքին:
Գրի՛ր երկաթ, սիլիցիում տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածները(Ar) և հաշվի՛ր երկաթ, սիլիցիում տարրերի մեկ ատոմի իրական զանգվածը (m0):
հարաբերական ատոմային զանգված
Mr(Fe)=Ar(Fe)=56*1=56
Mr(Si)=Ar(Si)=28*1=28
ատոմի իրական զանգված
m0(երկաթ) = Ar (երկաթ) x 1,66x 10-27= 56 x 1,66 x 10-27=92.96 x 10-27
m0(սիլիցիում) = Ar (սիլիցիում) x 1,66x 10-27= 28 x 1,66 x 10-27=46.48 x 10-27
Գրի՛ր նյութի քիմիական բանաձևը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են. ա) կալիումի երկու ատոմ և ծծմբի մեկ ատոմ,թթվածնի չորս ատոմ:
K2SO4
Սովորի՛ր
——Մոլեկուլները կազմված են ատոմներից: Մոլեկուլը նյութի այն ամենափոքր մասնիկն է, որը պահպանում է տվյալ նյութի հիմնական քիմիական հատկությունները:
——Քիմիական բանաձևը նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է քիմիական տարրերի նշաններով և ինդեքսներով:
——Տարրի հարաբերական ատոմային զանգված է կոչվում այն մեծությունը, որը ցույց է տալիս, թե տվյալ տարրի ատոմի զանգվածը քանի անգամ է մեծ որպես միավոր ընդունված ջրածնի ատոմի զանգվածից: Հարաբերական ատոմային զանգվածը նշանակվում է Ar–ով։
Դասարանական
Հարաբերական մոլեկուլային զանգված:
Նյութի մոլեկուլի, ինչպես և ատոմի իրական զանգվածը շատ փոքր է: Այդ իսկ պատճառով ըն դունվել է հարաբերական մոլեկուլային զանգված հասկացությունը: Հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը ցույց է տալիս, տվյալ նյութի մեկ մոլեկուլի զանգվածը :
Հարաբերական մոլեկուլային զանգված նշանակում են Mr-ով: Հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը չափողականություն չունի (հարաբերական թիվ է):